Moc zycia, eBooks txt
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
MOC �YCIATego� Autora:Przeciw �mierci Moc duchaPRENTICE MULFORDMOC �YCIAPRZEK�AD I S�OWO WST�PNESTEFAN MNIESKIPRZEDMOWASTANIS�AW HADYNAINSTYTUT EKOLOGII I ZDROWIAW KRAKOWIE1992Wydawca: - *] INSTYTUT EKOLOGII I ZDROWIA ul. Krakusa 8 KRAK�W�Copyright by Wydawnictwo Instytut Ekologii i Zdrowa w KrakowiecProjekt ok�adki: MIROS�AW BOZIKISBN 83-85364-00-7DRUKARNIA UNIWERSYTETU JAGIELLO�SKIEGOZam. 413/92PRZEDMOWA�LADAMI MULFORDA...Mo�na by powiedzie�, �e by� to cz�owiek nie z tej ziemi, ale jego uwagi na temat �ycia na tej ziemi by�y zdumiewaj�co trafne. Mo�na by powiedzie�, �e jego Moc �ycia to ksi��eczka autobiograficzna, weso�a, napisana z ogromnym wdzi�kiem i humorem - ale towarzysz�ce jej uwagi daleko wybiegaj� poza autobiografie. Mog� dotyczy� ka�dego i wsz�dzie, cho� w swej praktyczno�ci s� typowo... ameryka�skie.Mulford postanowi� wybudowa� sobie sam jeden, w�asnor�cznie, bez �adnej wst�pnej wiedzy na ten temat, domek na skraju moczar�w w New Jersey. "Wiem, �e mym budowaniem - pfcze - zada�em oczywisty gwa�t wszystkim przepisom przyzwoito�ci archi-tekturalnej i sto razy wi�cej pracy w dom w�o�y�em, ni� jej by�o potrzeba, lecz praca ta by�a dla mnie tylko rado�ci� i zabaw�. (...) A pi�kno i warto�� �ycia w tym s� w�a�nie, by tak samo jak dziecko radowa� si� ci�gle tym samym co ono i tak jak ono silnie, by ��czy� nie wi�dn�ce nigdy uciechy dzieci�ce ze z wolna rozkwitaj�cymi uciechami wieku dojrza�ego. (...) W wieku pomi�dzy czwartym a czternastym rokiem s�o�ce �wieci w glorii, ksi�yc jest pe�en ba�ni,a trawa tak zielona, jak ju� nie bywa nigdy, nigdy p�niej... Sk�d, czemu to nigdy...?"Mulford, maj�c oko�o 50 lat, chce wr�ci� do szcz�liwo�ci dziecka, chce post�powa� jak dziecko, chce "skupi�" ca�� si�� ducha, kt�r� rozporz�dza, wy��cznie na tej swojej pracy, cho�by nie wiem, jak by�a zwyczajna, pospolita. Cho�by to by�o proste wbicie gwo�dzia w �cian� lub napisanie szkicu. "I myj�c talerze, s�u�y� mo�na diab�u lub Zbawicielowi". 75 lat p�niej pastor Martin Luter King (laureat Nagrody Nobla) m�wi� w jednym ze swych kaza�: "�adna praca nie jest niewa�na, a ka�da praca, kt�ra podnosi cz�owieka, ma swoj� godno�� i wag� i powinna by� wykonywana z niezwyk�� dok�adno�ci�. Je�li jeste� zamiataczem ulic, winiene� lak zamiata�, jak Micha� Anio� malowa�, Beethovcn komponowa� muzyk�, a Szekspir pisa� dramaty. Powiniene� swoj� prac� wykonywa� tak doskonale, �eby anio�owie, patrz�c z nieba na ziemi�, mogli powiedzie�: Sp�jrzcie, to by� Wielki Zamiatacz, kt�ry swoj� rzecz wykonywa� doskonale".Skupienie si� na jednej sprawie, cho�by najzwyklejszej, ale -eliminuj�c wszystko inne -wykona� j� doskonale. To te� filozofia Dziecka, kt�re po�wi�ca ca�� uwag� swojej zabawce, zapominaj�c o �wiecie.Nie jest to �atwe, bo chmury zb�dnych my�li na�adowane zbytecznymi wiadomo�ciami zasnuwaj�hory-zont: "Ile� nieu�ytecznych odpadk�w dat, ile� rozpadaj�cych si� przekona�, ile� fakt�w, zdarze� b��-ka si� po mej g�owie, a nie wiem zupe�nie, na co by je zu�y�! Czy� chc�c uchodzi� za m�drego, mam ju� dzi� gromadzi� w swojej �wiadomo�ci zapatrywania, pogl�dy i fakty, kt�re mo�e ju� jutro fa�szywe si� oka��? (...) Dlaczego nie wyk�ada si� i nie uczy raczej sztuki zapominania miast tego, by pozwala� wiadomo�ciom, wszelkiej warto�ci pozbawionym, po prostu przelatywa� przez m�zg bez wszelkich �lad�w? (...) Czy� umys� jest jakim� koszem do papier�w, jak�� rupieciarni�, graciar-ni�, strychem, wiecznie zapchanym wszelkimi sprz�tami? (...) Czy nie powinien on by� raczej jak zwierciad�o, kt�re wykszta�cenie ma czy�ci�, przeciera�, aby wci�� wyra�niej odbija�o ono wszystko, co istnieje?"Buduj�c sw�j domek, Mulford budowa� niejako siebie samego. Setki spostrze�e�, dowcipnych uwag, filozoficznych sentencji znaczy�o drog� wznoszenia cha�upki na moczarach w Jersey, kt�ra by�a "rado�ci� i zabaw�".Uczy m�dro�ci dziecka: jak sobie zbudowa� ark� i odp�yn�� na b��kitne wody dzieci�cej rado�ci. Skoro pok�j jest najcenniejsz� rzecz�, nie warto si� o byle co niepokoi�. �wiatparanoi, okrucie�stwa, g�upoty i wojny nie powinien mie� doj�cia do naszego wn�trza. Istotnie, jeste�my �mietnikiem odpadk�w. Graciarni� niepotrzebnych sprz�t�w. Jak ten ch�opak z powypychanymi kieszeniami, kt�ry o�wiadczy�, �e gdyby si� znalaz� na bezludnej wyspie, to mu si� to wszystko przyda. Dzi� bezludnych wysp ju� nie ma, ale zb�dnego balastu jest coraz wi�cej. Nadmiar wiadomo�ciprzygniata nas. Jak�e cz�owiek mo�e spa� spokojnie, wiedz�c, �e cywilizacja przemys�owa zabije kt�rego� dnia �ycie na ziemi, �e zanieczyszczenie atmosfery i ocean�w, trzebienie las�w, zamiana ��k na asfaltowo-betonowe place zniszczy procesy naturalne fotosyntezy i zagrozi ludzko�ci uduszeniem na skutek braku tlenu i nadmiaru dwutlenku w�gla? Ka�de dziecko w ka�dym kraju ma te same potrzeby, problemy i �adne nie musi si� jeszcze opycha� z�ymi wiadomo�ciami. Wszystkie maj� wsp�lny interes na ziemi: Pok�j. �wie�e powietrze. Czyst� wod�. Nie zatrut� �ywno��. Mi�o�� matczyn�. Ojcowsk� opiek�. Oboj�tne, jakim j�zykiem m�wi, jakim jest uczone. Dzieci wszystkich kraj�w, ��czcie si�! Nie dajcie si� zwariowa� doros�ym, kt�rzy maj� zawsze racj�. Ich racje kryj� w sobie jaki� b��d. Otacza was morze pomy�ek i k�amstw. Nie wiecie jeszcze, co to dewiacja, oszustwo, intryga. Nie dzielicie jeszcze historii na okresy b��d�w minionych i okresy s�uszno�ci obowi�zuj�cej. Wszelkie k�amstwo niesie w sobie zarodki �mierci. Wasz� prawd� jest �ycie. Oddech. Mleko matki. Powietrze. S�o�ce. Wasze kr�lestwo to �wiat takiej rzeczywisto�ci, kt�rej nie mo�na opisywa� ani interpretowa�, komentowa� i konserwowa�. Z�o i g�upota nie maj� przeka�nik�w do wn�trza dziecka. Nie maj� punkt�w zaczepienia, albowiem ulegamy tylko tym wp�ywom, kt�rych elementy sami w sobie posiadamy. Do nie znaj�cego z�a - z�o nie ma dost�pu.�wiat zewn�trznych przykro�ci zaczyna istnie� od chwili, w kt�rej w naszym wn�trzu pojawiaj� si� ele-8menty przyjmuj�ce tamten za istniej�cy. Filozof arabski Mirza Ahmet Sohrab m�wi: "Czcij i szanuj ka�d� dusz�, ale je�li nie mo�esz jej szanowa�, pozw�l jej znikn�� z twojej �wiadomo�ci". Jakie to wa�ne pouczenie! Nie dopuszcza� do �wiadomo�ci bakterii z�a, kt�re nios� ze sob� niepok�j, choroby, nienawi�� i �mier�.A Mulford w swej Mocy �ycia powtarza: "My�l�c o rzeczach jasnych, przyci�gasz do siebie rzeczy jasne! My�l�c o rzeczach ciemnych, przecinasz niewidzialne nici, ��cz�ce ci� z rzeczami jasnymi, i w��czasz si� natychmiast w obw�d, w ten wielki pr�d ko�owy, kt�ry przyci�ga rzeczy ciemne". Wytrzyma�o�� w my�li o pi�knie, o sile, o m�odo�ci jest kamieniem w�gielnym ich urzeczywistnienia. "To, o czym najwi�cej my�limy, tym b�dziemy!"Ta prawda jest nici� przewodni� wszystkich ksi��ek Mul forda. Znajdujemy j� w Przeciw �mierci, w Mocy ducha, w Mocy �ycia. Nam, Polakom, powinna by� szczeg�lnie bliska i... swojska; wie�ci� j� kiedy� nasz wieszcz narodowy, Adam Mickiewicz:"Cz�owieku! gdyby� wiedzia�, jaka twoja w�adza!Kiedy my�l w twojej g�owie, jako iskra w chmurze,Zab�y�nie niewidzialna, ob�oki zgromadza,I tworzy deszcz rodzajny lub gromy i burze;Gdyby� wiedzia�, �e ledwie jedn� my�l rozniecisz,Ju� czekaj� w milczeniu, jak gromu �ywio�y,Tak czekaj� twej MY�LI - szatan i anio�y:Czy ty w piek�o uderzysz, czy w niebo za�wiecisz;A ty jak ob�ok g�rny, ale b��dny, pa�aszI sam nie wiesz, gdzie lecisz, sam nie wiesz, co zdzia�asz.Ludzie! Ka�dy z was m�g�bjftsamotny, wi�ziony, MY�L� i wiar� zwala� i pod�wiga� trony"/Stanis�aw Hadynal.,'!' lOD T�UMACZAMoc �ycia ma nieco odmienny charakter ni� dwie poprzednie ksi��ki Prentice'a Mulforda: Przeciw �mierci i Moc ducha. Gdy bowiem z tamtych poznawali�my tylko Mulforda my�liciela, w tej -albo raczej w jej pierwszej i najd�u�szej, cho� mo�e nie najwa�niejszej, cz�ci zawieramy znajomo�� z Mulfordem cz�owiekiem, od strony osobistej i niemal prywatnej. Cz�� ta -Anio� z moczar�w - ma charakter wybitnie autobiograficzny. Dlatego te� pozwolili�my sobie doda� do niej na pocz�tku kilka s��w o �yciu i �mierci Mulforda, aby umo�liwi� Czytelnikowi, �e tak powiemy, umiejscowienie w biografii autora opowiedzianego tutaj epizodu z w�asnor�cznym budowaniem przez Mulforda domu. Przy tej to w�a�nie sposobno�ci daje on si� nam bli�ej pozna� jako cz�owiek.I na tej znajomo�ci Mulford bynajmniej nie traci. Przeciwnie, zyskuje. Jego rozum �yciowy, jego do�wiadczenie, jego i�cie ameryka�ska prostota, a nawet prostolinijno�� i praktyczno��, jego humor, werwa, szczero�� i otwarto�� - wszystkie te i inne, nie mniej sympatyczne, cechy ukazuj� nam go w jak najlepszym �wietle. A nie potrzebujemy chyba dodawa� -dla tych przynajmniej, kt�rzy inne jego prace znaj� -jak wiele11mo�na nauczy� si� w�a�nie od Mulforda cz�owieka, jak bardzo mo�e on by� w tej w�a�nie dziedzinie skarbnic� m�dro�ci i wiedzy o �yciu nawet dla tych, kt�rzy by jego wiedzy o Duchu i Bycie nie podzielali.Z Mocy �ycia poznajemy te� lepiej jeszcze ni� z prac poprzednich Mulforda pisarza, pe�nego humoru i temperamentu, i nie podejrzewanych sk�din�d w nim zdolno�ci do malowania pi�rem scen rodzajowych, charakterystycznych.Do Anio�a z moczar�w - do tego fragmentu autobiograficznego wi�kszych rozmiar�w, kt�rego sam tytu� �artobliwy m�wi o jego charakterze-dodali�my na ko�cu kilka szkic�w zwi�zanych z nim, jak zreszt� i z ca�o�ci� wszystkich prac Mulforda, tym, �e dotycz� centralnego zagadnienia os�ab�ego cz�owieka wsp�czesnego: si�y i spokoju zr�wnowa�onego, w�adczego i szcz�liwego ducha, kt�rego tchn�� w ludzi Mulford tak tu pragn��, oraz �e w skr�ceniu stawiaj� nam przed oczy wszystkie zasadnicze idee wielkiego entuzjasty �ycia. S�dzimy, �e w ten spos�b uzupe�niona ksi��ka tylko zyska�a na pe�nio�ci obrazu duchowego Mulforda cz�owieka z Anio� a z moczar�w.O �YCIU I �MIERCI PRENTICE'A MULFORDAUrodzi� si� 5 kwietnia 1834 r. w Sag Harbour na Long Island - wyspie po�o�onej przy po�udniowych brzeg...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]